Vidya Dadati Vinayam - विद्यां ददाति विनयं
विद्या ददाति विनयं विनयाद्याति पात्रताम् ।
पात्रात्वाद्धनमाप्नोति धनाद्धर्मम् ततः सुखम् ।।४।।
प्रंसगः- विद्यायाः फलं निरूपयति-
अन्वय:- विद्या विनयं ददाति, विनयात पात्रतां याति, पात्रत्वात धनम आप्नोति, धनात् धर्मं (आप्नोति) ततः सुखम् (आप्नोति) ।।४।।
व्याख्या- विद्या विनयं = नम्रतां, ददाति, विनयात = नम्रस्वभावात पात्रता = सर्वकार्यकरणयोग्यतां याति = प्राप्नोति, पात्रत्वात = योग्यत्वात धनम, धनाद्धर्मं ततः सुखम् आप्नोति, इति रीत्या विद्यैवैका सर्वसुखसाधनमस्तीति भावः ।।४।
।
भाषा- विद्या से विनय, विनय से योग्यता, योग्यता से धन, धन से धर्म और धर्म से सुख प्राप्त होता है।।४।
नीति संग्रह- मित्रलाभ: के सभी श्लोकों की लिस्ट देखें नीचे दिये लिंक पर क्लिक करके। -click- Niti Sangrah all Shloka List
Vidya Dadati Vinayam - विद्यां ददाति विनयं
- प्रणम्य नीतिशास्त्र
- सिद्धिः साध्ये सतामस्तु
- भारतीयार्यमर्यादां
- अजराऽमरवत्प्राज्ञो
- विद्या ददाति विनयं
- यन्नवे भाजने लग्नः
- मित्रलाभः सुहृद्भेदो
- अनेकसंशयोच्छेदि
- यौवनं धनसम्पतिः
- कोऽर्थः पुत्रेण जातेन
- अजातमृतमूर्खाणां
- देशवंशजनैकोऽपि
- दाने तपसि शौर्ये च
- पुण्यतीर्थे कृतं येन
- अर्थागामो नित्यमरोगिता च
- यस्य कस्य प्रसूतोऽपि
- आहारनिद्रा भयसन्ततित्वं
- धर्मार्थकाममोक्षणां
- आयुः कर्म च वित्तं च
- दैवे पुरुषकारे चा
- अन्यच्च अत्युत्कटैरिहत्यैस्तु
- उद्योगिनं पुरुषसिंहमुपैति
- समाश्वासनवागेका
- यथा टेकेन चक्रेण
- पूर्वजन्मकृतं कर्म
- उद्यमेन हि सिद्धयन्ति
- रूपयौवनसम्पन्ना
- आचार्यस्त्वस्य यां जातिं
- हीयते हि मतिस्तात
- ब्राह्मादिषु विवाहेषु
- रूपसत्वगुणोपेता
- इतेरेषु तु शिष्टेषु
- कीटोऽपि सुमनःसंगा
- अनिष्टादिष्टलाभेऽपि
- न संशयमनारुह्य
- ईर्ष्या घृणी त्वसंतुष्टः
- न धर्मशास्त्रं पठतीति कारणं
- अवशेन्द्रियचित्तानां
- स हि गगनविहारी
- सहसा विदधीत न क्रिया
- शंकाभिः सर्वमाक्रान्त
- काव्यशास्त्राविनोदेन
- लोभात्क्रोधः प्रभवति
- न गणस्याग्रतो गच्छे
- आपदामापतन्तीनां
- विपदि धैर्यमथा
- सम्पदि यस्य न हर्षों
- षड्दोषाः पुरुषेणेह
- अल्पानामपि वस्तूनां
- संहतिः श्रेयसी पुंसां
- माता मित्रं पिता चेति
- यस्माच्च येन च यथा
- रोग-शोक-परीताप
- समानीव आकूतिः
- धर्मार्थकाममोक्षाणां
- सर्वमन्यत् परित्यज्य
- धनानि जीवितञ्चैव
- यदि नित्यमनित्येन
- शशिदिवाकरयोर्ग्रहपीडनं
- यानि कानि च मित्राणि
- भक्ष्यभक्षकयोः प्रीति
- अज्ञातकुलशीलस्य
- तावद भयस्य भेतव्यं
- जातिमात्रेण किं
- अरावप्युचितं कार्य
- तृणानि भूमिरुदकं
- सर्वहिंसानिवृत्ता
- एक एव सुहृद्धर्मो
- यत्र विद्वज्जनो नास्ति
- अयं निजः परो वेति
- न कश्चित्कस्यचिन्मित्रं
- आपत्सु मित्रं जानीयाद्
- उत्सवे व्यसने चैव
- सुहृदां हितकामानां
- अपराधो न मेऽस्तीति
- दीपनिर्वाण गन्धञ्च
- परोक्षे कार्यहन्तारं
- संलापितानां मधुरैर्वचोभि
- उपकारिणि विश्रब्धे
- प्राक्पादयोः पतति खादति
- दुर्जनः प्रियवादी च
- त्रिभिर्वस्त्रिभिर्मासै
- दुर्जनः परिहर्तव्यो
- द्रवत्वात्सर्वलोहानां
- किञ्च नारिकेलसमाकारा
- शुचित्वं त्यागिता शौर्य
- रहस्यभेदो याच्या च
- पटुत्वं सत्यवादित्वं
- मनस्यन्यद्वचस्यन्यत्
- ददाति प्रतिगृह्णाति
- स्थानमुत्सृज्य गच्छन्ति
- चलत्येकेन पादेन
- परोपदेशे पण्डित्यं
- यस्मिन्देशे न सम्मानो
- गुरुरग्निर्द्विजातीनां
- सुहृदि निरन्तरचित्ते
- धनवान्बलबाँल्लोके
- अर्थेन तु विहीनस्य
- यस्यार्थास्तस्य मित्राणि
- तानीन्द्रियाण्य विकलानि
- दारिद्रयाध्रियमेति ह्रीपरिगतः
- अर्थनाशं मनस्तापं
- सेवेव मानमखिलं
- रोगी चिरप्रवासी
- लोभेन बुद्धिश्चलति
- क्षणेनाग्नौ क्षणेनाप्सु
- असेवितेश्वरद्वार
- को धर्मो भूतदया
एक टिप्पणी भेजें
आपको यह जानकारी कैसी लगी हमें जरूर बताएं ? आपकी टिप्पणियों से हमें प्रोत्साहन मिलता है |